Door Willem Jansen

Representatiekosten

Representatiekosten vormen een belangrijk aspect van zakendoen voor veel ondernemers. Deze kosten hebben betrekking op uitgaven die worden gedaan om de reputatie van het bedrijf te verbeteren, relaties met klanten en partners op te bouwen en de zakelijke belangen te bevorderen. Door verstandig gebruik te maken van representatiekosten kunnen ondernemers een sterke basis leggen voor groei en succes in de zakelijke wereld.

Wat zijn representatiekosten?

Representatiekosten zijn bepaalde zakelijke kosten die gemaakt worden zonder tegenprestatie. Er wordt dus niet 1 op 1 geld mee verdiend, maar maken wel deel uit van de uitgaven van een bedrijf. Het is belangrijk te weten welke kosten onder representatiekosten vallen en welke niet.

Wat valt onder representatiekosten?

Er zijn diverse uitgaven die onder representatiekosten vallen. Deze beslaan een groot gebied en zijn zeer divers. 

Kleding

Een bekend voorbeeld van representatiekosten is bedrijfskleding. Hiervoor moet wel aan de eis worden voldaan dat de kleding specifiek voor het werk is, bijvoorbeeld een overall en een uniform. Kleding die ook  gedragen kan worden in de vrije tijd valt hier dus niet onder. De uitzondering daarop wordt gevormd door kleding met een beeldmerk van minimaal 70 cm2. Dit beeldmerk moet de naam en/of het logo van de onderneming bevatten. 

Openbaar vervoer

Vervoer per trein, bus, taxi en vliegtuig valt onder representatiekosten. Uiteraard moeten de betaalbewijzen hiervan in de administratie opgenomen worden. Bij het betalen van het openbaar vervoer per chipkaart kan hiervoor een uitdraai van de kosten worden gebruikt. 

Autokosten

Het gebruik van een auto van de zaak valt deels onder de representatiekosten van een onderneming. Er is een vast bedrag van 23 cent dat hiervoor opgevoerd kan worden. De kosten van een auto van de zaak vallen deels onder representatiekosten. De kosten die hierbij verrekend moeten worden zijn onder andere afhankelijk van de waarde van de auto, de datum van eerste toelating en de hoeveelheid CO2 die de auto uitstoot. 

Vakkennis bijhouden

Zowel het bijwonen van congressen, seminars en studiereizen als het aanschaffen van vakliteratuur vallen onder representatiekosten als deze gericht zijn op het bijhouden van vakkennis. Indien het gaat om het verwerven van nieuwe vaardigheden kunnen de kosten niet als representatiekosten worden opgevoerd. 

Voor de eerste drie categorieën gelden reis- en verblijfskosten als representatiekosten. Hiervoor geldt wel een maximum van € 1.500. 

Relatiegeschenken 

Onder relatiegeschenken worden presentjes voor medewerkers, klanten en andere relaties bedoeld. Ze kunnen variëren van voedsel, dranken en genotmiddelen tot zakenlunches en -diners.  

Ook de kosten voor het organiseren van zakelijke recepties, evenementen en feesten kunnen opgevoerd worden als representatiekosten.

Welke uitgaven komen niet in aanmerking als representatiekosten

Niet alle kosten die gemaakt worden voor en door een onderneming vallen onder representatiekosten. 

Zo kunnen er voor de kosten van kantoor aan huis zelden representatiekosten worden opgevoerd. Dat geldt ook voor een telefoonabonnement thuis. De kosten voor vaartuigen die dienen voor representatieve doeleinden kunnen ook niet worden afgetrokken.

Kosten voor persoonlijke verzorging en gewone kleding vallen ook niet onder representatiekosten, evenmin als algemene literatuur en geldboetes. 

Aftrekbaarheid van representatiekosten

Als bedrijf mogen bepaalde kosten worden afgetrokken van de omzet bij het bepalen van de winst. Daarbij worden door de belastingdienst 2 soorten kosten onderscheiden: aankopen van minder dan 450 euro en aankopen boven dit bedrag die langer dan een jaar worden gebruikt. In deze laatste groep is er sprake van een investering. Deze kosten worden over een aantal jaar afgeschreven. Uiteraard moeten ook deze bonnen in de bedrijfsadministratie worden opgenomen.

Twee methoden voor het verwerken van deze kosten in de administratie

De belastingdienst heeft 2 methoden die gebruikt kunnen worden voor het opvoeren van representatiekosten: de drempel van € 5.100 en de 80/20-regeling. Welke methode het voordeligst is, hangt af van de uitgaven per jaar aan representatiekosten.

De eerste methode wordt meestal gebruikt door grotere bedrijven. Zij mogen alles aan representatiekosten opvoeren dat boven de €5.100 euro (2023) / €5.600 (2024) uitkomt.

Kleinere bedrijven en mensen die ook inkomen uit overig werk hebben, zullen meestal kiezen voor de 80/20 regeling. Hierbij mag 80% van het totale bedrag dat zij aan representatiekosten besteden worden afgetrokken van de aangifte.

Verwerking van representatiekosten in de administratie

Bij het gebruik van een computerprogramma voor de bedrijfsadministratie is het een kwestie van de representatiekosten wegboeken onder de correcte categorie, te weten representatiekosten. 

Representatiekosten: rekenvoorbeelden

Door het maken van een kleine rekensom is het gemakkelijk te bepalen voor welke methode het beste gekozen kan worden. Bekijk de volgende fictieve rekensommen:

Voorbeeld 1

Stel dat er € 10.000 aan representatiekosten is uitgegeven in een jaar. Bij de drempelregeling mogen alleen de kosten boven de €5.100 worden opgevoerd. 

Met de drempelregeling wordt de berekening dan: 

€ 10.000 - € 5.100 = € 4.900 dat opgevoerd mag worden als representatiekosten.

Met de 80/20%-regel is de rekensom:

80% van € 10.000 = € 8.000 dat opgevoerd mag worden als representatiekosten.

Voorbeeld 2

Stel dat er € 100.000 aan representatiekosten is uitgegeven in een jaar. Bij de drempelregeling mogen alleen de kosten boven de € 5.100 worden opgevoerd. 

Met de drempelregeling wordt de berekening dan: 

€ 100.000 - € 5.100 = € 94.900 dat opgevoerd mag worden als representatiekosten.

Met de 80/20%-regel is de rekensom:

80% van € 100.000 = € 80.000 dat opgevoerd mag worden als representatiekosten.

Keuze tussen drempelregeling en 80/20-regeling

De keuze voor welke methode het beste uitpakt voor een onderneming is eigenlijk altijd gebaseerd op het bedrag dat uitgegeven is aan representatiekosten. Indien het bedrag niet of nauwelijks boven de drempelwaarde uitkomt zal de 80/20 regeling het gunstigste uitpakken. Op het moment dat dit budget groot is zal de drempelregeling het meest gunstig zijn.

Vergelijking tussen representatiekosten en reclamekosten

Hoewel representatiekosten en advertentiekosten beide kosten zijn die bedrijven maken om hun zakelijke doelen te bevorderen, zijn er enkele belangrijke verschillen tussen de twee.

Het doel van representatiekosten is vooral gericht op het opbouwen van relaties en het bevorderen van de reputatie en geloofwaardigheid van het bedrijf. Aan de andere kant is het doel van advertentiekosten het vergroten van de naamsbekendheid, het aantrekken van nieuwe klanten en het bevorderen van de verkoop. Reclame heeft vaak een bredere en meer algemene doelgroep.

Reclamekosten zijn vaak beter meetbaar dan representatiekosten. Met behulp van verschillende analysetools en statistieken kunnen bedrijven de effectiviteit van hun reclamecampagnes meten, zoals het aantal vertoningen, kliks, leads en conversies. 

Daarnaast hebben representatiekosten vaak een kortetermijnfocus, waarbij ze gericht zijn op het creëren van onmiddellijke impact en het bevorderen van specifieke zakelijke kansen. Ondertussen kunnen advertentiekosten een langetermijnimpact hebben, waarbij het doel is om merkwaarde en merkbekendheid op lange termijn op te bouwen.

BTW en representatiekosten

In Nederland is de btw-aftrekbaarheid van representatiekosten beperkt aftrekbaar. Volgens de Nederlandse belastingwetgeving is de btw op representatiekosten dus niet volledig aftrekbaar, houd daar rekening mee. Het is belangrijk om te begrijpen dat representatiekosten worden beschouwd als kosten die verband houden met het onderhouden van relaties en het bevorderen van de reputatie van een bedrijf, in plaats van directe bedrijfskosten.

Stel dat een bedrijf € 1.000 uitgeeft aan representatiekosten voor een zakelijke lunch met klanten. De btw op de representatiekosten bedraagt 21% (€ 210).

Als het bedrijf kan aantonen dat de zakelijke lunch direct verband houdt met belaste omzet, bijvoorbeeld door te bewijzen dat het gesprek ging over potentiële zakelijke transacties, is de btw op de representatiekosten voor het bedrijf gedeeltelijk af te trekken. In dit geval kan het bedrijf 21% van € 1.000 (€ 210) als aftrekbare btw opnemen in de btw-aangifte.

Representatiekosten voor ZZP'ers en BV's

Als het gaat om representatiekosten, zijn er enkele specifieke overwegingen voor zowel ZZP'ers als besloten vennootschappen (BV's).

ZZP'ers

Als ZZP'er hebt u een eenmanszaak en worden representatiekosten beschouwd als zakelijke kosten. De kosten die u maakt om relaties op te bouwen en uw bedrijf te promoten, kunnen in principe als aftrekbaar worden beschouwd, op voorwaarde dat ze redelijk en noodzakelijk zijn voor uw onderneming.

Voor representatiekosten als ZZP'er zijn er echter enkele beperkingen. Bijvoorbeeld, kosten voor maaltijden en drankjes tijdens zakelijke lunches of diners kunnen in aanmerking komen voor gedeeltelijke btw-aftrek, maar de aftrekbaarheid kan afhangen van de mate waarin u kunt aantonen dat deze kosten direct verband houden met belaste omzet. Het is belangrijk om de bonnen en facturen goed te documenteren en een duidelijk verband met uw zakelijke activiteiten aan te tonen.

Besloten vennootschappen (BV's)

Voor BV's zijn representatiekosten gedeeltelijk aftrekbaar. Er zijn specifieke regels met betrekking tot zakelijke vertegenwoordiging, zoals de norm van goed koopmansgebruik. Het is raadzaam om een professionele belastingadviseur te raadplegen om ervoor te zorgen dat u de juiste regels en beperkingen volgt bij het aftrekken van representatiekosten als BV.

Belang van representatiekosten

Over het belang van representatiekosten is al veel gesproken zonder dat het laatste woord daarover gezegd is. Er zijn ondernemingen die hier heel veel geld aan besteden om een goed bedrijfsimago te creëren. Tevens werkt men op die manier aan het creëren van een goed netwerk van bedrijven die nuttig zijn bij het doen van zaken en het laten groeien van het bedrijf.

Andere bedrijven kiezen voor een zeer beperkt budget wat betreft representatiekosten. Dit omdat zij bijvoorbeeld al meer werk hebben dan zij aankunnen of niet graag in de schijnwerpers staan. 

De keuze hiervoor zal deels afhankelijk zijn van de ondernemer / de onderneming en deels gebaseerd zijn op de branche waarin het bedrijf werkzaam is. Er bestaat geen ijzeren wet die aangeeft wat de goede of beste keuze op dit gebied is.

Valkuilen bij representatiekosten

De valkuilen bij het opvoeren van representatiekosten zijn niet anders dan bij het opvoeren van andere kosten. De kosten moeten in de correcte categorie in het boekhoudprogramma worden weggeschreven. 

Daarnaast is het uiteraard van belang om alle bonnen en facturen van de representatiekosten in de administratie op te nemen. Het is hierbij natuurlijk ook belangrijk dat deze bewijsstukken goed leesbaar en volledig zijn, zodat bij een controle ook kan worden gecontroleerd dat alles klopt.

Conclusie

Concluderend kunnen we stellen dat representatiekosten een brede groep van kosten is waar niet direct iets tegenover staat. Ze variëren van onder andere bedrijfskleding, studiekosten tot reis- en verblijfkosten tot relatiegeschenken. Representatiekosten mogen niet allemaal worden opgevoerd.

Men moet een keuze maken tussen de drempelregeling en de 80/20%-regeling. Doorslaggevend voor deze keuze zal zijn hoeveel geld een bedrijf heeft besteed aan representatiekosten. 

Het is belangrijk om de aanwijzingen van de belastingdienst nauwkeurig te volgen of een boekhouder / accountant in de hand te nemen. Zo kan voorkomen worden dat kosten in de verkeerde categorie worden weggeschreven en/of er fouten worden gemaakt bij de opgevoerde kosten.

FAQ

Is btw op representatiekosten aftrekbaar?

In veel gevallen mag u representatiekosten aftrekken, maar niet altijd. Denk bijvoorbeeld aan de BTW die in rekening wordt gebracht door een restaurant voor een zakenlunch.

Hoe moeten representatiekosten geboekt worden?

Representatiekosten moeten onder deze categorie in de boekhouding worden opgenomen. Hierbij moeten ook alle bonnen leesbaar in de administratie worden opgenomen. 

Hoe kan ik aan de belastingdienst bewijzen dat deze uitgaven representatiekosten zijn?

Kosten die u opvoert in de categorie representatiekosten moeten voldoen aan de gestelde voorwaarden. Meer informatie is verkrijgbaar via de belastingdienst of de accountant.

Waarom zijn representatiekosten niet volledig aftrekbaar?

De belastingdienst hanteert de regel dat een onderneming altijd representatiekosten moet maken. Indien een bedrijf boven een bepaalde drempel uitkomt mag de rest worden afgetrokken. Bedrijven die niet boven deze drempel uitkomen mogen 80% van de kosten die zij maken voor representatiekosten aftrekken. 

Wat is het verschil tussen representatiekosten en reclamekosten?

Representatiekosten zijn kosten die u maakt om relaties te onderhouden en te bevorderen. Denk aan zakenlunches, diners, relatiegeschenken en sponsoring. Reclamekosten zijn kosten die u maakt om uw product of dienst te promoten en nieuwe klanten te werven. Denk aan advertenties, brochures, website en social media.

De Belastingdienst maakt een duidelijk onderscheid tussen representatiekosten en reclamekosten.

Representatiekosten:

  • Geen directe tegenprestatie: Er is geen directe zakelijke tegenstelling zoals een advertentie.
  • Beperkt aftrekbaar: Maximaal 50% van de kosten is aftrekbaar, met een drempel van € 5.100 (2023) / € 5.600 (2024).
  • Bewijslast: U moet bewijzen dat de kosten zakelijk waren en gerelateerd zijn aan uw onderneming.

Reclamekosten:

 

  • Directe tegenprestatie: Er is een zakelijke tegenstelling zoals een advertentie.
  • Volledig aftrekbaar: Alle kosten zijn aftrekbaar.
  • Geen bewijslast: U hoeft niet te bewijzen dat de kosten zakelijk waren.

Hoe kan ik representatiekosten minimaliseren?

Door een kleine vergoeding af te spreken kunnen kosten als reclamekosten worden opgevoerd in plaats van representatiekosten. Deze kosten zijn altijd volledig aftrekbaar en het kan dus zeer interessant zijn om te kijken of er een kleine vergoeding afgesproken kan worden.

Bronnen: