De eenmanszaak: wat is een eenmanszaak?

Een eenmanszaak is een officiële rechtsvorm die geregistreerd kan worden bij de KVK waarbij de ondernemer als enige verantwoordelijkheid heeft voor het hele bedrijf. 

Een persoon kan meerdere eenmanszaken oprichten, maar het is ook mogelijk om onder één eenmanszaak verschillende handelsnamen te hebben. De eenmanszaak is de eenvoudigste rechtsvorm voor bedrijven in Nederland. 

Geschiedenis en Achtergrond

Al in de middeleeuwen bestonden er vormen van eenmanszaak. Als voorbeeld kunnen we kooplieden en verschillende ambachtslieden beschouwen. Na de ontwikkeling van het kapitalisme en de industriële revolutie werd eenmanszaak nog populairder.

In de 20e eeuw begon de Nederlandse overheid wetten vast te stellen en voordelen aan te bieden aan eenmanszaak.

Wat zijn de voordelen van een Eenmanszaak 

Veel mensen kiezen eenmanszaak als rechtsvorm. Dit brengt namelijk een aantal voordelen met zich mee: 

Het is eenvoudig op te richten

Het oprichten van een eenmanszaak is relatief eenvoudig. Vaak zult u met een enkele afspraak alles in orde krijgen om uw zaak of onderneming te starten. Vanaf 16 jaar kunt u al een eenmanszaak starten, mits u toestemming heeft van uw ouders of voogd.

Geen startkapitaal nodig

In tegenstelling tot verschillende andere rechtsvormen, heeft u geen startkapitaal nodig om een eenmanszaak te starten. De kost die verplicht is bij het oprichten van een onderneming is de inschrijving kost bij de KVK. 

U heeft geen zakelijke partner nodig

Met een eenmanszaak zult u zelf de enige eigenaar van het bedrijf zijn. Op een logische manier betekent dit dus ook dat u zonder zakelijke partner een bedrijf kunt starten en personeel in dienst kunt nemen.

De boekhouding is eenvoudiger 

Net zoals bij andere rechtsvormen, zult u als eigenaar van een eenmanszaak ook een boekhouding bij moeten houden. Echter, doordat de boekhouding eenmanszaak relatief gemakkelijk is, zult u het voor een groot stuk zelf kunnen doen en laten controleren door een boekhouder. 

Nadelen en risico’s van een eenmanszaak 

Een eenmanszaak starten zal ook verschillende risico’s en nadelen met zich meebrengen. Het is belangrijk dat u zich hier op voorhand goed over informeert zodat u niet voor ongewenste verrassingen komt te staan. Enkele voorbeelden van de risico’s en nadelen zijn 

U zult zelf alle financiële risico’s moeten dragen

Als eigenaar bent u 100% persoonlijk aansprakelijk voor alle financiële beslissingen in het bedrijf. Dit betekent dat u als ondernemer ook met uw eigen geld volledig verantwoordelijk bent voor de financiën van de onderneming. Wanneer uw bedrijf schulden zou maken, heeft u persoonlijk ook schulden. U zult aansprakelijk voor de schulden zijn met uw eigen vermogen. 

Beperkte groei- en schaalvoordelen

Helaas is het voor eenmanszaak moeilijk om een ​​bedrijf op te schalen en de inkomsten boven een bepaalde grens te verhogen. In dit geval is het redelijk om over te stappen naar een andere rechtsvorm.

Oprichting van een eenmanszaak

Een eenmanszaak starten in Nederland is relatief eenvoudig. Zo heeft u bijvoorbeeld enkel een inschrijving in het KVK handelsregister nodig voordat u met uw activiteit kunt starten. Hiervoor heeft u slechts een afspraak nodig bij een KVK kantoor naar keuze. 

Welke documenten heeft u nodig om een eenmanszaak op te richten?

Wilt u graag een eenmanszaak oprichten? Om de inschrijving succesvol uit te kunnen voeren zijn er een aantal documenten die u zou moeten meenemen naar uw afspraak: 

• Een ingevuld inschrijfformulier voor welke rechtsvorm u uw eenmanszaak wilt inschrijven bij KVK. 
• De relevante documenten voor de UBO (Ultimate Beneficial Owner), wat vaak de eigenaar van de eenmanszaak is.
• De huur of koopovereenkomst, indien van toepassing, ondertekend door 2 partijen 
• Een geldig ID of Paspoort

Hoe lang duurt het om een eenmanszaak op te richten? 

Het oprichten van een eenmanszaak zal niet veel tijd in beslag nemen. Zo heeft u enkel een afspraak nodig bij een KVK kantoor om de inschrijving uit te kunnen voeren. Tijdens deze afspraak zal u de inschrijfvergoeding van 75 euro moeten betalen. Na de inschrijving ontvangt u direct uw KVK-nummer en BTW-identificatienummer.

Uw eenmanszaak opheffen 

Indien u de Eenmanszaak opheft, zult u uw zaak moeten uitschrijven bij de KVK. Ook hiervoor zal u een afspraak bij een KVK kantoor moeten maken. Hiernaast zal u ook nog de eindafrekening in orde moeten brengen bij de Belastingdienst. Dit zal gebeuren na een laatste btw aangifte. 

Let hierbij wel op het volgende: Indien uw bedrijf over de loop van de actieve periode meer waard geworden is, zal u hier stakingswinst over moeten betalen. 

Belasting en administratie van een eenmanszaak 

Zoals elk bedrijf in Nederland zult u met uw eenmanszaak ook een belastingplicht hebben, daarnaast zult u verplicht zijn om een administratie bij te houden.

Administratie van een eenmanszaak

Als eigenaar van een eenmanszaak is het wettelijk verplicht dat u een administratie voor uw zaak bijhoudt. In deze administratie zult u een aantal basisgegevens moeten bewaren. Deze gegevens zijn: 

• Het grootboek, 
• Uw debiteuren en crediteuren administratie 
• Voorraadadministratie 
• Administratie van inkoop en verkoop
• Uw loonadministratie 
• Gegevens met betrekking op belastingheffing van derde partijen 

Een groot onderdeel van de administratie van een eenmanszaak is de boekhouding. Daaruit volgt een jaarrekening die het overzicht geeft van de financiële situatie van uw onderneming. Deze jaarrekening vormt ook de basis van uw eenmanszaak belastingaangifte. Elke organisatie heeft een fiscaal bewaarplicht van minstens 7 jaar voor de basisgegevens van uw administratie. 

Hoe zit het met de eenmanszaak belasting?

Wanneer u winst maakt met uw eenmanszaak, zult u hier inkomstenbelasting over moeten betalen. Indien de belastingdienst u als een ondernemer voor de inkomstenbelasting erkent, dan zult u het recht krijgen op MKB-winstvrijstelling. 

Als u hiernaast ook nog eens voldoet aan het Urencriterium, heeft u de kans dat u in aanmerking komt voor verschillende soorten ondernemersaftrek. Ondernemers voor btw zullen btw moeten betalen over hun omzet. Of u al dan niet ondernemer bent voor de btw, hangt van uw situatie af. 

Ondernemingen met een omzet van maximaal €20.000 per jaar kunnen gebruik maken van de kleineondernemersregeling (KOR), waarbij u vrijgesteld bent van BTW-aangifte.

Overstappen naar een andere Rechtsvorm

Uw eenmanszaak hoeft niet altijd een eenmanszaak te blijven. Het is in sommige gevallen zelfs beter om over te stappen naar een andere rechtsvorm. Deze keuze kan afhangen van factoren zoals groeiambities, aansprakelijkheidsrisico's, fiscale overwegingen en de wens om met partners te ondernemen. Een doordachte heroverweging en juridisch advies zijn raadzaam om te bepalen welke rechtsvorm het beste bij de veranderende behoeften van uw onderneming past.

Waarom zou u overstappen naar een andere rechtsvorm? 

Er zijn veel mensen die bij het oprichten van een eigen onderneming de keuze maken tussen bv of eenmanszaak. Veel mensen kiezen voor een eenmanszaak omdat het een stuk eenvoudiger is om op te richten. 

Echter, hoeft u niet altijd met een eenmanszaak te blijven zitten. U kunt bijvoorbeeld ook overstappen naar een bv (Besloten vennootschap) of een andere rechtsvorm. 

Een van de belangrijkste redenen om over te stappen naar een andere rechtsvorm, zoals een bv, kan de beperking van persoonlijke aansprakelijkheid zijn. Als eigenaar van een bv, heeft u slechts beperkte aansprakelijkheid waardoor uw privébezit beter beschermd zal zijn. Echter zijn er ook uitzonderingen op deze regel wanneer er sprake is van wanbeheer. In dit geval zult u toch met uw persoonlijk vermogen aansprakelijk zijn. Hiernaast zult u ook nog verschillende fiscale voordelen krijgen wanneer u overstapt naar andere rechtsvormen. 

Een andere reden om een eenmanszaak om te zetten naar een bv is om het makkelijker te maken om de onderneming te kunnen verkopen in de toekomst. 

Hoe en wanneer switchen? 

Er zijn verschillende mogelijkheden om uw rechtsvorm aan te passen. Zo is het overzetten van uw eenmanszaak naar een VOF relatief eenvoudig. Om uw onderneming naar andere rechtsvormen over te kunnen brengen, zult u contact moeten opnemen met een notaris. 

Hiernaast zult u ook nog verschillende andere zaken in orde moeten brengen voordat u de aanpassing definitief maakt. 

• U moet de vergunningen omzetten naar de nieuwe rechtsvorm. Indien u bedrijfsvergunningen voor uw onderneming heeft, zullen deze vaak niet meer geldig zijn als de ondernemingsvorm van uw bedrijf aangepast zal worden. 
• Zorg ervoor dat alle contracten omgezet worden naar de nieuwe rechtsvorm. Hier gaat het niet enkel over contracten van uw onderneming maar ook contracten zoals internet, elektriciteit en watercontracten zullen aangepast moeten worden.
• Indien u personeel in dienst heeft, zult u eerst uw loonadministratie van de eenmanszaak moeten afsluiten voordat u kunt overstappen op een andere rechtsvorm. Hierna zult u een nieuwe aanmelding moeten maken bij de belastingdienst voor de aangifte inkomstenbelasting. U kunt dus best wachten met het overstappen naar een nieuwe rechtsvorm totdat u elke stap goed voorbereid heeft.

Tips en adviezen voor eigenaren van eenmanszaken

Bent u van plan om een eenmanszaak op te richten? Dan kunnen de volgende tips waarschijnlijk van pas komen

Vermijd onnodige kosten en schulden

Een van de beste tips die we u kunnen geven als eigenaar van een eenmanszaak is: Vermijd onnodige kosten en schulden. Er zijn veel mensen die beginnen met een eenmanszaak en die meteen “bedrijfskosten” maken. Deze onnodige extra kosten zorgen er vaak voor dat u op lange termijn in de problemen komt. U bent namelijk volledig financieel aansprakelijk voor alle schulden die uw bedrijf heeft. Ook kunnen schuldeisers aanspraken maken op uw persoonlijke vermogen. 

Voorzie slechte tijden 

Het herinvesteren van winsten is een goede manier om een zaak te laten groeien in tijden van veel winst. Echter kunt u zich best ook voorbereiden op tijden waar de zaken niet goed draaien en u mogelijk eenmanszaak betaalt over zakelijke kosten. Door deze kosten aftrekken, kunt u het verlies van deze tijden eenvoudig overbruggen en zult u niet in de problemen komen.

Open een zakelijke rekening

Om de inkomsten en uitgaven van uw onderneming gescheiden te houden van uw persoonlijke inkomsten en uitgaven. Hiervoor kunt u best een zakelijke rekening openen. Een goed voorbeeld van een goede zakelijke rekening is door een rekening te openen bij Finom. Via de website van Finom kunt u binnen enkele minuten uw zakelijke rekening openen, na de registratie heeft u binnen de 24 uur een eigen IBAN. 

De zakelijke rekening van Finom brengt ook nog andere voordelen met zich mee. Zo krijgt u bijvoorbeeld tot 3% cashback op uw uitgaven en is de integratie met boekhoudsoftware eenvoudig om te doen. Bij het openen van een rekening kunt u een gratis fysieke kaart bestellen, maar u kunt meteen al gebruik maken van uw virtuele kaarten om bedrijfsaankopen mee te doen zodat u al uw fiscale voordelen kunt behouden. Deze kaarten kunt u ook aan Google pay of Apple pay toevoegen! 

Een eenmanszaak: De conclusie

Het openen van een eenmanszaak is de perfecte oplossing voor mensen die zelf verantwoordelijk willen zijn voor hun onderneming en alle financiële beslissingen die er gemaakt worden. Doordat het snel en eenvoudig op te richten is, is het een goede oplossing als u snel van start wilt gaan met uw onderneming. De enige kosten die u zult hebben is de inschrijving kost bij de KVK. 

Echter zijn er ook verschillende nadelen en risico’s die een eenmanszaak met zich meebrengen. Het feit dat u 100% aansprakelijk bent voor de financiële situatie van uw onderneming, zorgt ervoor dat uw persoonlijke bezit ook in gevaar komt mocht uw bedrijf failliet gaan. 

Wanneer de onderneming groeit en de waarde stijgt, wordt er vaker aangeraden om van rechtsvorm te veranderen om uw persoonlijke aansprakelijkheid te beperken en uw privé vermogen te beschermen. Bijvoorbeeld, een BV betaalt vennootschapsbelasting over de winst, wat een fiscaal voordeel kan zijn afhankelijk van uw situatie.

Veel gestelde vragen over de eenmanszaak

Kan ik personeel in dienst nemen? 

Ja, als eenmanszaak heeft kunt u personeel aannemen om te werken in uw onderneming. U zult zich hier wel als werkgever moeten aanmelden bij de belastingdienst. De looninformatie zal u moeten toevoegen aan de loonadministratie van uw onderneming. 

Hoe zit het met de aansprakelijkheid bij ongelukken of faillissement? 

Als eigenaar van een eenmanszaak zult u volledig aansprakelijk zijn voor alle ongelukken die u veroorzaakt. Wanneer de onderneming failliet zou gaan en er schulden zijn, zullen de schuldeisers recht hebben om uw privé vermogen te eisen. Let op, sinds 2018 is in Nederland de standaard huwelijksvorm de beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alleen het vermogen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd, gedeeld wordt. Schulden en bezittingen van voor het huwelijk blijven gescheiden, tenzij anders is overeengekomen.

Wat is het verschil tussen een eenmanszaak en een ZZP’er?

Mensen halen de termen “eenmanszaak” en “ZZP’er” vaak door elkaar, maar het zijn onderscheidende begrippen. Een eenmanszaak is een rechtsvorm waarbij de verantwoordelijkheid voor de onderneming volledig bij één persoon ligt. Deze ondernemer kan andere personen inhuren om bepaalde taken uit te voeren. ZZP'er verwijst naar de aard van de arbeidsrelatie. Hoewel een ZZP'er diensten van anderen kan inkopen, heeft hij of zij geen vast personeel in dienst. Een ZZP'er kan kiezen om als eenmanszaak te opereren, maar kan ook voor een andere rechtsvorm kiezen. Wanneer een ZZP'er die een eenmanszaak heeft personeel in dienst neemt, wordt hij of zij strikt genomen niet meer als ZZP'er gezien.

Hoe kan ik een eenmanszaak omzetten naar een BV? 

Het omzetten van een eenmanszaak naar een BV (Besloten Vennootschap) kan voordelen bieden op het gebied van aansprakelijkheid en belastingen, waaronder de mogelijkheid om bepaalde zakelijke kosten aftrekken. Dit proces omvat verschillende stappen zoals het oprichten van een BV, het overdragen van de activa en passiva van de eenmanszaak naar de BV, en het informeren van de belastingdienst en andere relevante instanties over de wijziging van de bedrijfsvorm. Het is raadzaam om juridisch en fiscaal advies in te winnen om ervoor te zorgen dat de omzetting correct en voordelig wordt uitgevoerd.

Lees onze andere artikelen:

• Factuuradres – Wat is een Factuuradres?
• Een bedrijfsnaam bedenken: hoe doet u dat?
• Bedrijfsnaamgenerator: 12 beste services (in het Nederlands en Engels)