Zzp'er – wie is het en hoe wordt u er een?

Zzp’er is populair geworden vanwege de flexibiliteit en de mogelijkheid om klanten te kiezen. Volgens Statista bedroeg het aantal zzp’ers in Nederland in 2022 1,38 miljoen. Het aantal mensen met dit soort banen groeit sinds 2010 gestaag.

Veel bedrijven kiezen ervoor om freelancers in te huren om specifieke taken uit te voeren, in plaats van een langdurige arbeidsrelatie aan te gaan. Daarnaast kiezen veel professionals voor het zzp'er pad om meer vrijheid te krijgen bij het kiezen van projecten en flexibiliteit in hun werkschema.

Wat is een zzp'er?

Een zzp'er is een zelfstandige zonder personeel die voor verschillende opdrachtgevers werkt. In tegenstelling tot een traditionele werknemer die onder een vast dienstverband valt, opereert een zzp'er onafhankelijk en is dus niet gebonden aan één specifieke werkgever.

Om officieel als zzp'er te opereren, moet men het bedrijf inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Dit is een cruciale stap om legaal te werken en de nodige belastingvoordelen te genieten.

Dit kan zijn binnen een eigen eenmanszaak of als directeur-grootaandeelhouder (DGA) in een besloten vennootschap. Het is interessant om te merken dat zelfs een DGA, mits zonder personeel onder zich, onder de zzp-categorie kan vallen.

Waarom kiezen voor zzp-schap?

Er zijn verschillende redenen waarom mensen voor deze vorm van werk kiezen. In een snel veranderende arbeidsmarkt, waar vrijheid en autonomie steeds meer gewaardeerd worden, zijn hier enkele van de meest voorkomende redenen:

1. Persoonlijke onafhankelijkheid: als zzp'er ben u u eigen baas, wat betekent dat u de mogelijkheid hebt om zelfstandig beslissingen te nemen zonder te wachten op goedkeuring van hogerop
2. Flexibiliteit van het werkschema: kunt u als zzp'er uw eigen tijd indelen, wat bijzonder gunstig is voor degenen die andere verplichtingen hebben, zoals zorg voor familieleden of hobby's.
3. Implementatie van interessante projecten: zelfstandigen kunnen het zich veroorloven om projecten te kiezen die passen bij hun eigen interesses en ervaring.
4. Geen kantoor of team nodig: dit niet alleen verlaagt de bedrijfskosten, maar biedt ook de kans op een betere werk-privébalans, en vereenvoudigt de bedrijfsvoering

Hoe wordt u een zzp'er? Stapsgewijze handleiding

Dit onderdeel biedt handvatten om te weten hoe u zzp’er wordt: van het besluitvormingsproces tot aan financiën. 

Besluitvormingsproces: waarom zzp'er worden? 

Volgens een CBS-onderzoek uit 2023 noemden mensen het vaakst de volgende redenen om zich als zelfstandige te registreren:

• Vrijheid om te bepalen hoeveel en wanneer er wordt gewerkt
• Het beroep zelf wordt veelal als zzp’er uitgeoefend
• Eigen baas willen zijn
• Op zoek naar nieuwe uitdagingen

Veel mensen willen dus professionele vrijheid, een goed evenwicht tussen werk en privéleven en inkomensgroei.

Voorbereiding: wat moet u weten als zzp'er? 

Hieronder bekijken we stap voor stap wat u moet doen voordat u zzp’er wordt.

Maak uw plan concreet 

U kunt eerst uw plannen concreet op papier zetten. Met een ondernemingsplan kunt u uw idee dichter bij de realiteit brengen. Ook kunt u als startende ondernemer overwegen waar u zou willen beginnen. Dit kan bijvoorbeeld thuis zijn of op een andere locatie.

Bepaal of u zzp’er of werknemer bent

Volgens de Wet DBA en de Belastingdienst is het essentieel dit te bepalen. Een modelovereenkomst biedt hierin zekerheid, waarin duidelijke afspraken staan over de werkrelatie tussen de zzp’er en de opdrachtgever.

Bepaal van te voren uw uurtarief 

Als zzp’er kunt u uw eigen tarief bepalen. Mocht u hier niet uitkomen, dan is er ook een handige rekentool van de KvK. Zo kunt u op basis van het verlangde netto inkomen per maand uw uurtarief laten uitrekenen.

KvK inschrijving: het belang van registreren en de stappen. 

Het is verplicht dat u zich inschrijft bij de Kamer van Koophandel.

Rechtsvorm kiezen 

Als zzp’er kunt u een rechtsvorm kiezen. Dit zijn de belangrijkste beschikbare rechtsvormen:

• Eenmanszaak: een bedrijfsentiteit die eigendom is van en wordt gerund door één persoon, waarbij er geen juridisch onderscheid bestaat tussen de eigenaar en het bedrijf.
• Directeur-Grootaandeelhouder: hiermee wordt bedoeld een persoon die zowel directeur als grootaandeelhouder is van een BV. 
• Vennootschap onder Firma: een zakelijke overeenkomst waarbij twee of meer personen mede-eigenaar zijn van een bedrijf. Alle vennoten zijn gezamenlijk en individueel aansprakelijk voor de schulden van de maatschap.
• Besloten Vennootschap: een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Aandelen zijn in privébezit en kunnen niet vrij op een openbare beurs worden verhandeld.
• Maatschap: een vorm van partnerschap die doorgaans wordt gebruikt door professionals zoals artsen, advocaten en accountants. Partners delen de winst, maar kunnen afzonderlijke bedrijfsactiva en -verplichtingen hebben.
• Commanditaire Vennootschap: een vennootschap met minimaal één beherend vennoot en één commanditaire vennoot. De beherende vennoot heeft een onbeperkte aansprakelijkheid, terwijl de aansprakelijkheid van de commanditaire vennoot beperkt is tot zijn bijdrage aan de maatschap.

Verreweg de meeste zzp’ers kiezen voor een eenmanszaak. Dit komt onder andere doordat u dan kunt genieten van een starters- en zelfstandigenaftrek, mits u minstens 1225 uur per jaar aan uw bedrijf werkt, aldus de KvK.

Bedrijfsnaam bedenken

Nadat u voor een rechtsvorm heeft gekozen, is het belangrijk om een unieke naam voor uw bedrijf te bedenken. Het is wel belangrijk om te controleren of de bedrijfsnaam niet al bestaat. Dit kunt u in het Handelsregister controleren. Zorg er ook voor dat de bedrijfsnaam niet misleidend is of inbreuk maakt op bestaande handelsmerken.

Inschrijven bij de KvK

Inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK) is niet alleen een formaliteit, maar ook een kans om steun van de staat te krijgen. Zo heeft u toegang tot diverse seminars en masterclasses waar u andere zzp’ers kunt ontmoeten.

U kunt gerust een afspraak maken bij de KvK voor de inschrijving van uw bedrijf. De kosten van de inschrijving zijn € 75 bij de KvK. 

Na uw afspraak bij een KvK kantoor, ontvangt u niet alleen een KvK nummer. Als u btw-plichtig bent, ontvangt u ook een btw-identificatienummer van de Belastingdienst. Dit is nodig voor uw administratie als ondernemer. Als zzp’er betaalt u meestal btw, tenzij u te maken heeft met uitzonderingen zoals beschreven door de Belastingdienst. 

Als zzp’er krijgt u dus normaal gesproken te maken met de omzetbelasting (btw). Ook dienen zzp’ers inkomstenbelasting te betalen. Voor de inkomstenbelasting, doet u een aangifte inkomstenbelasting in Mijn Belastingdienst.

Startkapitaal en financiën: kosten zzp'er en initiële investeringen

Over het algemeen genomen heeft zzp’ers weinig startkapitaal nodig. Als u bijvoorbeeld een eenmanszaak wilt starten als zzp’er, heeft u geen startkapitaal nodig. Bij een besloten vennootschap geldt bijvoorbeeld een symbolisch startkapitaal van € 0,01.

Verder is er goed nieuws omtrent kosten. Enkele kosten, zoals bijvoorbeeld het aanschaffen van werkkleding, zijn aftrekbaar. Zo kunt u denken aan enkele zakelijke kosten die u in mindering brengt op de winst, waardoor u minder belasting hoeft te betalen.

Ook kunt u denken aan bedrijfskosten, zoals studiekosten voor de uitbreiding van bestaande vakkennis. Verder is het interessant om te weten dat u als zzp’er gebruik kunt maken van de kleinschaligheidsaftrek als u tussen de € 2.601 en € 353.973 investeert in bedrijfsmiddelen voor uw eigen bedrijf, aldus ZZP Nederland. Wel moet de investering minstens € 450 (exclusief btw) per bedrijfsmiddel zijn.

Juridische en administratieve aspecten

Als zzp’er zonder personeel heeft u te maken met verschillende juridische en administratieve aspecten. Deze worden hieronder in meer detail besproken.

Wanneer bent u zzp'er?

U wordt officieel erkend als zelfstandige als u aan bepaalde criteria voldoet:

• U staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK)
• U werkt zelfstandig voor meerdere opdrachtgevers
• Er bestaat geen arbeidsrelatie tussen u en uw opdrachtgever
• U bepaalt hoe en wanneer u uw werk doet.

Het belang van management

Het is noodzakelijk om uw activiteiten goed te beheren. Een goede administratie helpt u op tijd belasting te betalen, jaarverslagen op te stellen en uw inkomsten en uitgaven aan te tonen.

Algemene voorwaarden opstellen

De KvK raadt aan om algemene voorwaarden op te stellen. Het is dus geen verplichting, maar wel handig. Zo kunt u ondernemersrisico’s beperken, namelijk door het vastleggen van rechten en plichten van uzelf en de klant.

Verzekeringen

Ook kunt u denken aan bedrijfsrisico’s, zoals verzekeringen omtrent arbeidsongeschiktheid of pensioen. Ook zijn er enkele verzekeringen die specifiek gerelateerd zijn aan wat voor zzp-activiteiten u wilt uitvoeren.

Belasting

Als zelfstandige bent u verantwoordelijk voor uw eigen belastingaangifte. De twee belangrijkste belastingen waarmee u rekening moet houden zijn:

• Omzetbelasting (btw): Deze belasting wordt geheven over de omzet van uw diensten of producten. Per 1 januari 2020 kunt u als zzp’er kiezen voor een vrijstelling voor btw. Dit geldt als u in Nederland bent gevestigd en niet meer dan € 20.000 omzet in een kalenderjaar heeft.
• Inkomstenbelasting: Dit is de belasting die u betaalt over uw inkomen. U kunt gebruik maken van diverse aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek.

Nederland kent een progressief belastingstelsel voor de inkomstenbelasting, wat betekent dat hogere inkomens een hoger percentage belasting betalen.

Werken als zzp'er

Hieronder vindt u enkele nuttige tips. Het is belangrijk om uw professionele vaardigheden regelmatig bij te schaven en de trends in uw vakgebied te volgen. 

Acquisitie: hoe vindt u klanten?

Het vinden van klanten kan op diverse manieren. U kunt bijvoorbeeld naar netwerkborrels gaan en potentiële klanten fysiek ontmoeten. Ook kunt u zich profileren op het internet. Tegenwoordig is de online wereld onmisbaar om uw diensten of producten kenbaar te maken. Verder kunt u bijvoorbeeld flyers printen. Zo kunnen klanten u bereiken.

Diversiteit in opdrachten 

Het is belangrijk om als zzp’er niet slechts één opdrachtgever te hebben. Immers, mocht u maar één opdrachtgever in een jaar hebben, dan kan de Belastingdienst dit als loondienst zien. Om niet in de problemen te komen, kunt u zich aan minstens drie opdrachtgevers houden met maximaal 70 procent van de werkbare uren omtrent de grootste opdrachtgever.

Inkomen

Er zijn factoren die invloed hebben op uw inkomen. Zo kunt u denken aan de bedrijfstak, het aantal gewerkte uren, beroepsniveau en ervaring. 

Voor uw bruto inkomsten, doet u uw omzet minus uw bedrijfskosten. Om het netto inkomen van een zzp’er te achterhalen, vermindert u de bruto inkomsten met de inkomstenbelasting. De inkomstenbelasting wordt berekend over het belastbaar inkomen.

Naast aftrekposten zoals de zelfstandigen- en startersaftrek, kunt u denken aan de mkb-winstvrijstelling. De vrijstelling is 14% van uw winst. Dit zorgt ervoor dat u nog minder inkomstenbelasting betaalt. 

Verzekeringen 

Als zzp’er is het alleen verplicht om een zorgverzekering af te sluiten en een WA-verzekering te hebben in het geval dat u een auto heeft. Welke verzekering een zelfstandige nodig heeft, hangt voor een groot deel af van het soort werk dat hij of zij doet.

Welke verzekering u het beste kunt afsluiten ligt er dus aan. Als u bijvoorbeeld in de bouw of zorg werkt, dan heeft u in de meeste gevallen een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering nodig. Dan bent u verzekerd voor schade die u toebrengt aan andere mensen of andermans spullen. 

Voor- en nadelen van zzp'er worden

Aan het zijn van ZZP'ers in Nederland zijn een aantal voor- en nadelen verbonden. Allereerst vindt u hieronder enkele voordelen:

• Vrijheid en flexibiliteit: u kunt zelf uw uren inplannen
• Potentiële inkomsten: u kunt uw eigen uurtarief bepalen
• Zelfstandigheid: u hoeft niet urenlang te overleggen voor een besluit

Er zijn ook enkele nadelen verbonden aan zzp’er worden:

• Onzekerheid: uw inkomen kan fluctueren, afhankelijk van uw klanten
• Potentiële kosten als zzp’er: kosten zoals inschrijfkosten van € 75 bij de KvK 
• Administratieve lasten: als zzp’er dient u veel te regelen: van facturen tot bonnetjes

Hulp voor zzp’ers

Om de administratieve lasten te verminderen, kunt u gebruik maken van een online tool zoals Finom.

Zo maakt Finom het leven van ondernemers makkelijker door het aanbieden van een heel scala aan financiële diensten. U kunt denken aan automatische facturering, multi bankieren en uitgavenbeheer. Maar ook zakelijke rekeningen, gratis fysieke en virtuele VISA kaarten - ook voor zzp’ers en meer. 

Ook kunt u als zzp’er het gratis Solo abonnement van Finom uitproberen, dat extra functies mogelijk maakt. U kunt denken aan multi bankieren en speciale bankrekeningen met lokale IBAN's.

Statistieken en trends 

In dit onderdeel vindt u recente statistieken en trends over mensen die zzp’er worden. Deze gegevens geven inzicht in de groeiende populariteit en de veranderende dynamiek van de zzp-markt.

1. Het aantal zzp’ers in Nederland: als het gaat om hoeveel zzp’ers er in Nederland zijn, dan waren het in 2022 bijna 1,2 miljoen zzp'ers. Dit gaat dus om personen waarvoor het zzp-schap de hoofdbaan is. Het aandeel ligt dus zelfs hoger als zzp-schap als bijverdienste wordt meegeteld.
2. Aandeel zzp’ers binnen de EU: binnen de EU zit Nederland in de top 5 als het gaat om het aandeel zzp’ers. Ook de Rijksoverheid merkt op dat circa een op de tien werkenden in Nederland een zzp’er is. 
3. Toename zzp’ers in Nederland: tussen 2013 en 2022 is het aantal zzp’ers met 282 duizend toegenomen. 

Meest populaire industrieën

De stijging is met name zichtbaar op het gebied van verhuur en overige zakelijke dienstverlening, maar ook cultuur, sport en recreatie, aldus het CBS. Ook zijn er veel zzp’ers actief op het gebied van onderwijs, financiële dienstverlening, horeca, gezondheids- en welzijnszorg en energievoorziening. Maar ook de bouwnijverheid, vervoer en opslag. Het is dus mogelijk om een zzp’er te zijn in diverse sectoren. 

Conclusie

Al met al kunt u van veel voordelen genieten als zzp’er. Als zelfstandige zonder personeel geniet u van vrijheid en flexibiliteit. Voordat u officieel een zzp’er wordt, kunt u gemakkelijk voorbereidingen treffen. U kunt denken aan het kiezen van een rechtsvorm, bedenken van een unieke bedrijfsnaam en het maken van een ondernemingsplan. 

Als u zich eenmaal heeft ingeschreven bij de KvK en officieel een zzp’er bent, kunt u profiteren van diverse belastingvoordelen en aftrekposten. Let er wel op dat u minstens drie opdrachtgevers heeft. Zo ontstaat er geen verwarring bij de Belastingdienst. Niet voor niets is het zzp-schap steeds populairder. Het aandeel zzp’ers in Nederland groeit alleen maar. 

Veelgestelde vragen 

Waarom zzp'er worden? 

Zzp’er worden biedt u een grote verscheidenheid aan voordelen en mogelijkheden. U bent dan eigen baas. U werkt zonder personeel binnen uw eigen bedrijf en hebt de vrijheid om uw eigen werktijden en uurtarief te bepalen. Bovendien geniet u van veel afwisseling.

Wat doet een zzp'er? 

Een zzp’er is een zelfstandige zonder personeel. Het is iemand die niet in loondienst is. Een zzp’er wordt ook wel een freelancer genoemd. 

Hoeveel klanten moet ik hebben als zzp'er?

Het aantal opdrachtgevers is niet gedefinieerd, maar het is beter om meer dan één klant te hebben. De toezichthoudende instanties kunnen u dus niet als werknemer claimen.

Hoeveel bedraagt de zelfstandigen-en startersaftrek?

Dit kan ieder jaar veranderen. In 2023 bedraagt de zelfstandigenaftrek € 5.030. Dit kan worden verhoogd met de startersaftrek van € 2.123, mits u aan de voorwaarden voldoet, aldus de Belastingdienst. Een van de belangrijkste criteria is dat u 1225 uur per kalenderjaar besteedt aan uw bedrijf.

Lees onze andere artikelen:

• Een bedrijfsnaam bedenken: hoe doet u dat?
• Wat is een start-up: de betekenis, typen en financiering
• Bedrijfsnaamgenerator: 12 beste services (in het Nederlands en Engels)