Door Willem Jansen

Beleggingsfondsen

Beleggingsfonds is een financieel instrument dat collectieve investering in een gevarieerd portfolio van activa mogelijk maakt. Dit artikel richt zich op zowel beginnende als ervaren investeerders die meer willen leren over de structuur, voordelen en risico's van beleggingsfondsen.

Wat is een beleggingsfonds? 

Beleggingsfonds is een vorm van collectief beleggen waarbij het kapitaal van meerdere beleggers gezamenlijk wordt belegd in een breed scala aan aandelen van verschillende bedrijven, toegankelijk voor een relatief klein investeringsbedrag. Wanneer u hier aan deelneemt, zult u een bepaald deel van al deze aandelen bezitten. Dit deel staat beter bekend als een participatie. Hoe groot uw participatie is, zal afhangen van uw persoonlijk ingelegde kapitaal en de totale grootte van het fonds. 

Doel en functie van beleggingsfondsen

Het doel en de functie van een beleggingsfonds is om mensen de kans te geven om te investeren in aandelen van verschillende bedrijven, zonder zelf per bedrijf een aandeel aan te hoeven kopen. Op deze manier kunnen mensen met een relatief laag budget toch nog aandelen kopen van verschillende bedrijven. Het doel van een beleggingsfonds is om het risico op geldverlies zo laag mogelijk te houden en om de beleggers een zo groot mogelijk rendement te kunnen bieden. 

Verschillende soorten beleggingsfondsen

Net zoals bij verschillende andere vormen van investeringen, zijn er een aantal verschillende soorten beleggingsfondsen. Elk van deze fondsen heeft een eigen werking en een aantal kenmerken.

Open-end fondsen

Bij een open-end beleggingsfonds zullen er dagelijks nieuwe aandelen aan het fonds toegevoegd kunnen worden. Bijvoorbeeld wanneer er een nieuwe instroming van geld nodig is, kan de fondsbeheerder meerdere aandelen bijkopen van andere bedrijven. 

Gesloten fondsen

Bij een gesloten fonds is het enkel mogelijk om in het begin van het fonds aandelen te kopen. Er zal vooraf een bepaald aantal aandelen ingedeeld worden die men via een beurs kan kopen en verkopen. Bij een gesloten fonds zal er dus geen nieuw geld extra binnenkomen. 

Beursgenoteerde fondsen (ETF's)

ETF’s, Exchange Traded Funds, zijn een vorm van Open-end beleggingsfondsen. Een ETF zal ook toegang geven tot een groep aandelen, obligaties en effecten. Het unieke aan ETF’s is dat ze een bepaalde marktindex volgen om hetzelfde rendement te kunnen bieden als deze index. Deze index is een groep van verschillende bedrijven binnen een bepaalde regio, zoals bijvoorbeeld de 25 grootste bedrijven van Europa, of een bepaalde sector zoals de 25 grootste technologiebedrijven. 

Indexfondsen

Een indexfonds zal ongeveer hetzelfde werken als een ETF, waarbij u ook een index zult volgen. Echter is er een groot verschil tussen een ETF en een indexfonds. U kunt namelijk zelf aandelen in een ETF verhandelen gedurende de dag. Bij een indexfonds kunt u slechts een dagelijkse verhandeling uitvoeren, deze verhandelingen worden op het einde van de dag vastgesteld en uitgevoerd. 

Hoe werkt een beleggingsfonds?

Heeft u interesse in het investeren in een fonds, maar wilt u meer te weten komen over hoe het precies allemaal in elkaar zit? Geen enkel probleem, we hebben in het volgende deel de werking van een beleggingsfonds verder voor u uitgelegd. 

Kapitaal verzamelen van meerdere beleggers

De eerste stap bij een beleggingsfonds is het verzamelen van geld van meerdere beleggers. Elke belegger die bij het beleggingsfonds een inleg doet, zal aan de hand van deze inleg een bepaald percentage van de aandelen van dit fonds krijgen. Hoe hoger uw inleg, hoe groter uw aandeelpercentage in het fonds. 

Belegging in diverse activaklassen

Het volledige bedrag van deze fondsen zal worden geïnvesteerd in verschillende aandelen, obligaties of effecten en hier zal elke belegger die in het fonds zit ook een bepaald percentage van krijgen. Dit wordt gedaan om het risico zo laag mogelijk te houden en een zo hoog mogelijk rendement te behalen.

Beheer door professionele fondsmanagers

Een beleggingsfonds zal in de meeste gevallen een fondsbeheerder hebben, die in naam van alle beleggers de financiële beslissingen zal nemen. Deze fondsbeheerder zal bepalen wanneer er aandelen verkocht en aangekocht kunnen worden. 

Kosten en vergoedingen van een beleggingsfonds

Wanneer u zelf aandelen koopt, zult u hier vaak geen kosten voor moeten betalen. Wanneer u echter investeert in een beleggingsfonds, zullen hier vaak wel extra kosten bij komen kijken. Enkele van deze kosten zijn: 

Beheerkosten

Wanneer u belegt in een fonds, zult u toegang krijgen tot de expertise en kennis van deze fondsbeheerder. Hiervoor worden extra kosten aangerekend. Dit zal altijd rond de 1% tot 2% van uw rendement zijn en deze kost zal jaarlijks afgehouden worden. Dit is een kost die vooral wordt aangerekend bij een fonds dat actief beheerd moet worden. 

Prestatievergoedingen

Wanneer de fondsbeheerder het beter doet dan verwacht, kan het zijn dat u een prestatievergoeding zal moeten betalen. Als er bijvoorbeeld een rendement van 7% voorspeld was en er op het einde van het jaar een rendement van 10% behaald is, zal er een extra niet terugkerende kost ingehouden worden. 

In- en uitstapkosten

Wanneer u instapt bij een beleggingsfonds, zal de fondsbeheerder nieuwe aandelen kunnen kopen. Hier zal een transactiekost voor betaald moeten worden. De fondsbeheerder zal deze transactiekosten ook aan u doorrekenen. Hetzelfde geldt voor wanneer u uitstapt en uw participatie wilt verkopen. 

De voordelen van beleggingsfondsen 

Fondsen zouden geen populaire vorm van beleggen zijn, tenzij het ook een aantal verschillende voordelen met zich meebrengt.

Diversificatie van risico

Aangezien er bij een beleggingsfonds aandelen aangekocht worden van verschillende bedrijven, en u hier een participatie van zult krijgen, zullen uw investeringen zeer divers zijn. Hierdoor zorgt u ervoor dat het risico op het verliezen van uw investeringen een stuk kleiner wordt. 

Toegang tot professioneel beheer

Een beleggingsfonds wordt vrijwel altijd beheerd. De beheerder van het fonds zal de financiële keuzes overleggen met elke belegger die deel uitmaakt van het fonds. Enkel ervaren professionals en experts zullen aangenomen worden om deze fondsen te beheren. Hierdoor krijgt u met uw inleg toegang tot een professioneel beheerd investeringsportfolio.

Liquiditeit en flexibiliteit

Een van de grootste voordelen bij het beleggen in beleggingsfondsen is dat u veel flexibiliteit heeft. U zult namelijk zelf kunnen kiezen uit welk risiconiveau uw belegging bestaat en voor hoeveel geld u wilt beleggen. Het is ook heel eenvoudig om uw investering te liquideren en om uw geld uit de investering te halen. Dit is niet het geval bij andere vormen van investeringen zoals grondstoffen.

Welke risico’s komen bij een beleggingsfonds kijken? 

Naast de voordelen zijn er ook altijd enkele nadelen die komen kijken bij deze vorm van investeren. We hebben enkele van de belangrijkste risico’s voor u op een rijtje gezet. 

Marktrisico

Bij het investeren in aandelen en obligaties zoals bij een beleggingsfonds, zal er altijd een marktrisico zijn. Dit is het risico waarbij uw investering minder waard zal worden doordat er minder interesse is in de sector van uw investeringen. Het risico is wel minder klein met een beleggingsfonds dat zich verspreidt over verschillende sectoren.

Beheerkosten en prestatievergoedingen

Het voordeel van toegang tot professionele kennis, komt met het nadeel dat deze kennis niet gratis zal zijn. Wanneer u in een beleggingsfonds investeert, zult u vaak beheerkosten moeten betalen. Dit zijn kosten voor de kennis en expertise van de beheerder van het fonds. Wanneer er door de handelingen van deze fondsbeheerder een beter rendement uitkomt dan er voorspeld wordt, zult u hier ook een bepaald extra percentage van moeten afstaan. 

Liquiditeitsrisico

Het kwam net aan bod dat een beleggingsfonds voordelig was doordat u snel uw participatie zou kunnen verkopen. Echter is er ook altijd een risico waarbij uw belegging tijdelijk niet verhandelbaar is. Bij een te kleine vraag en een te groot aanbod van deze aandelen, kan het zijn dat u uw investering niet kunt omzetten in geld.

Selectiecriteria voor beleggers 

Voordat u besluit om zich aan te sluiten bij een beleggingsfonds, zijn er een aantal dingen waarmee u rekening moet houden. 

Geschieenis van het rendement

U kunt uw onderzoek starten bij het opvragen van de geschiedenis van het rendement van een bepaald beleggingsfonds. Indien dit al een aantal jaar bestaat, kunt u precies volgen hoe het rendement evolueerde doorheen de jaren. Indien er dan een dalende lijn is, is investeren in dit beleggingsfonds niet altijd een slim idee. 

Kostenstructuur

De eventuele kosten die u zult moeten betalen voor het beheer van de beleggingsfondsen, zullen vooraf bepaald worden. U kunt dus altijd nagaan wat deze kosten zijn voordat u in een beleggingsfonds investeert.

Beleggingsstrategie van het fonds

Een van de belangrijkste criteria voor beleggers is dat de beleggingsstrategie van het fonds ongeveer overeenkomt met de beleggingsstrategie van de belegger zelf. Aangezien u de fondsbeheerder volmacht geeft om beslissingen te nemen over uw ingelegde kapitaal.

Beleggingsfonds en regelgeving 

Net zoals verschillende andere vormen van beleggingen zijn er verschillende wetten die de belegger zouden moeten beschermen. 

Toezicht en regulering van beleggingsfondsen

Om de consument te kunnen beschermen en om het financiële systeem stabiel te houden, zijn er instellingen die de beleggingsfondsen in de gaten moeten houden en moeten reguleren. 

Compliance-vereisten

De compliance-vereisten zijn de wetten en regels waaraan de beleggingsfondsen moeten voldoen. Dit kan zowel zijn voor nationale en internationale wetten, maar ook voor interne regelgeving van een instelling.

Beleggingsfonds en fiscale aspecten 

Wanneer de beleggingsfondsen aan bepaalde voorwaarden voldoen, zal het totale belastbare bedrag 0% van de naamloze vennootschap zijn. Een van de belangrijkste voorwaarden waaraan het beleggingsfonds moet voldoen is dat de rendementen van het voorgaande boekjaar binnen 8 maanden worden uitgekeerd aan de beleggers.

In Nederland wordt het rendement dat u krijgt van investeringen gezien als een deel van uw vermogen. Hier zullen dus ook belastingen op geheven worden. Indien u echter onder een bepaald bedrag zit met uw totaal vermogen, in 2023 was dit rond de €37.000, zult u geen belasting moeten betalen op het rendement. Indien uw rendement boven dit vooraf bepaalde bedrag is, zult u hier een bepaald percentage van moeten afstaan aan de Belastingdienst.

Conclusie

Beleggingsfondsen worden gezien als een van de veiligste manieren om aan investeren te beginnen. Zo zult u uw risico namelijk verspreiden over de verschillende aandelen van de verschillende bedrijven die in het beleggingsfonds zitten. Bij een beleggingsfonds kunt u met een relatief klein bedrag investeren in veel verschillende bedrijven. Doordat uw inleg beheerd zal worden door een expert die alle financiële beslissingen zal maken over het geld, en u hierdoor toegang krijgt tot de kennis van een expert, zal u verschillende kosten moeten betalen. Voordat u zelf gaat beleggen in deze beleggingsfondsen, is het belangrijk dat u de beleggingsstrategieën van de fondsen bekijkt.